Gwiazdy, mimo ogromnego dystansu, mają nam jednak wiele do opowiedzenia – wystarczy odpowiednie podejście do zbadania światła, które emitują. Z pomocą przychodzi spektroskopia, jedna z najważniejszych dziedzin współczesnej astronomii. Dzięki niej możemy badać m.in. skład chemiczny obiektów kosmicznych, ich temperaturę, ciśnienie, rotację czy prędkość oddalania się (bądź zbliżania) względem Ziemi.
Na tym właśnie aspekcie badania światła skupiła się grupa studentów z koła naukowego, która – przy wsparciu prof. UAM dr hab. Wojciecha Dimitrowa oraz doktorantów – wznowiła obserwacje za pomocą spektrografu będącego elementem Poznańskiego Teleskopu Spektroskopowego (PST1) znajdującego się w Borówcu pod Poznaniem. Instrument ten po wykonaniu niezbędnych napraw rozpoczął ponownie gromadzić dane spektroskopowe. Od roku 2007 kiedy uruchomiono teleskop, prowadzono na nim obserwacje setek obiektów, głównie gwiazd pulsujących, podwójnych zaćmieniowych jak również gwiazd nowych czy planet pozasłonecznych.
W ramach projektu, Astronomiczne Koło Naukowe działające w Instytucie Obserwatorium Astronomiczne UAM w dniach 09.09 – 15.09.2024r., zorganizowało wyjazd do Narodowego Obserwatorium Astronomicznego w Rozhen, Bułgaria. Mieliśmy okazję samodzielnie przeprowadzić obserwacje przy użyciu 2-metrowego teleskopu-spektrografu, co pozwoliło nam lepiej poznać zasady jego działania. Ponadto, doktorant Jakub Tokarek przeprowadził szkolenie z obsługi oprogramowania IRAF. Podczas zajęć zidentyfikowaliśmy linie widmowe lampy kalibracyjnej niezbędne do prawidłowej kalibracji widm w długości fali, a także przeprowadziliśmy wymagający proces redukcji widm, czyli obróbki surowych ramek do formatu umożliwiającego ich właściwe wykreślenie w postaci zależności natężenia od długości fali oraz dalszej analizy między innymi pomiarów prędkości radialnych.
 |  |
Podczas mniej sprzyjających warunków, gdy z powodu dużego zachmurzenia lub wysokiej wilgotności nie mogliśmy przeprowadzić obserwacji przy użyciu wspomnianej aparatury, wykorzystaliśmy ten czas na eksperymenty z astrofotografią. Staraliśmy się jak najlepiej zarejestrować nocne niebo, które, dzięki położeniu obserwatorium, było wyjątkowo wolne od miejskiego zanieczyszczenia światłem.
Wyjazd dostarczył nam niezapomnianych przeżyć oraz umożliwił zdobycie wiedzy, której nauka w Polsce byłaby nieosiągalna. Zachęcamy Was, drodzy Czytelnicy, do skorzystania z możliwości, jakie oferują granty studenckie, takie jak ID-UB – dzięki nim nawet trudne do osiągnięcia cele stają się znacznie łatwiejsze.
Projekt był realizowany z grantu ID-UB
2025.03.06, Paweł Białobłocki