| 2023/2024 |
| mgr Jakub Tokarek |
Mikołaj Kopernik w świadomości przeciętnego człowieka to przede wszystkim astronom. Niewiele osób zdaję sobie jednak sprawę z szerokiego zakresu działalności jaką prowadził, zasługując z naddatkiem na miano prawdziwego człowieka renesansu. Rok 2023, ogłoszony przez Senat Rokiem Mikołaja Kopernika, to doskonała okazja dla bliższego poznania sylwetki toruńskiego polihistora. Podczas wykładu słuchacze będą mogli zaznajomić się z życiorysem wybitnego naukowca, poznać założenia teorii heliocentrycznej Kopernika oraz drogę do powstania dzieła De revolutionibus. Przedstawione zostaną także dalsze koleje tej teorii i jej rozwój w kolejnych stuleciach.
| 2023-10-20 | NAGRANIE |
| mgr Fabian Kaczmarek |
Era nieustającego postępu technologicznego odcisnęła również swoje piętno w dziedzinie astronomii, otwierając przed badaczami nowe perspektywy poznania tajemnic Wszechświata. W trakcie niniejszego wykładu przedstawione zostaną innowacyjne metody obserwacji, m. in. interferometria czy spektroskopia wysokiej rozdzielczości, które umożliwiają badanie obiektów astronomicznych z niespotykaną do tej pory precyzją. Scharakteryzowane zostaną również najnowocześniejsze instrumenty obserwacyjne, takie jak Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba czy powstający właśnie w Chile Ekstremalnie Wielki Teleskop, stanowiące przyszłość badań astronomicznych.
| 2023-11-24 | NAGRANIE |
| prof. UAM dr hab. Anna Marciniak |
Zakrycia gwiazd przez małe ciała Układu Słonecznego to rzadkie zjawiska pozwalające badać obiekty, których bezpośrednio nie dostrzegamy. Ostatnio ta dziedzina badań zyskała na znaczeniu dzięki katalogom z misji Gaia, które znacznie poprawiły dokładność przewidywań tych zjawisk. W efekcie udaje się obserwować zjawiska uważane dotąd za niemożliwe do uchwycenia: np. zakrycia gwiazd przez obiekty zbliżające się do Ziemi czy przez jądra komet.
Dzięki zakryciom udaje się odkrywać satelity oraz pierścienie małych ciał, oraz badać topografię dużych planetoid, zwłaszcza w połączeniu z nowoczesnymi metodami obrazowania za pomocą optyki adaptacyjnej. Co ważne, takie obserwacje wykonywane są w dużej mierze przez miłośników astronomii.
Na wykładzie zaprezentowane zostaną techniki obserwacji zakryciowych oraz ich wyniki i wpływ na badania małych ciał Układu Słonecznego.
| 2024-01-19 | NAGRANIE |
| prof. dr hab. Tadeusz Jopek |
Wykład ma charakter popularny. W jego trakcie opowiemy nieco o historii nawigacji na powierzchni Ziemi. Przedstawimy klasyczne sposoby ustalania położenia na powierzchni Ziemi, a także współczesne wykorzystujące system satelitarny GPS.
W nawigacji klasycznej astronomiczne obserwacje ciał niebieskich, łącznie z rejestracją momentu czasu, umożliwiają obliczenie położenie statku na powierzchni oceanu. W nawigacji satelitarnej rolę gwiazd „zastępują” dedykowane do tego celu sztuczne satelity Ziemi.
W przeszłości jak i obecnie nawigacja ma duże znaczenie dla gospodarki. W przeszłości umiejętność nawigowania umożliwiała sprawne podróżowanie po powierzchni Ziemi i miała decydujące znaczenie dla morskiej żeglugi. Nawigacja satelitarna, dzięki automatyzacji procesu obserwacyjnego oraz związanych z nim obliczeń, a zwłaszcza ze względu na jej niebywałą precyzję, ma znacznie więcej zastosowań. Niektóre z nich w zwięzły sposób zostaną omówione podczas wykładu.
Kiedy stoimy przed tablicą z mapą miasta, w którym mamy dotrzeć do konkretnego miejsca, natychmiast szukamy punktu odniesienia - tzn. miejsca na mapie odpowiadającego naszemu aktualnemu położeniu. Bez punktu odniesienia dotarcie do wyznaczonego celu będzie bardzo utrudnione , a nawet w przypadku wielkich miast praktycznie niemożliwe. Podobnie jest w naukach przyrodniczych - często bez ściśle określonego układu odniesienia, a można nawet powiedzieć bez "dobrego" układu odniesienia, naukowe rozwiązanie wielu problemów dotyczących otaczającej nas rzeczywistości byłoby nie do pomyślenia. Poszukując prawdy o otaczającej nas rzeczywistości musimy najpierw ustalić "dobry" układ odniesienia. To znaczy taki, w którym ustalenie tej prawdy będzie możliwe. Astronomowie od dawna posługują się coraz to doskonalszymi układami odniesienia. Mamy tu do czynienia z pewnym procesem, który dokonuje się w miarę postępu technicznego czyli w miarę wzrostu precyzji obserwacji, który wymusza na astronomach opracowanie i realizację nowych, lepszych koncepcji układów odniesienia
| 2024-02-16 | NAGRANIE |
| dr Justyna Gołębiewska |
Jednym z najważniejszych wyzwań w badaniach astronomicznych jest czyli ostrzeganie i zapobieganie zagrożeniom z kosmosu. Problem ten zauważają największe agencje kosmiczne NASA (Narodowa Agencja Astronautyki i Przestrzeni Kosmicznej) i ESA (Europejska Agencja Kosmiczna) oraz m.in. Unia Europejska, tworząc program Bezpieczeństwa Kosmicznego ( Space Situational Awareness - SSA), którego zadaniem jest ochrona Ziemi i satelitarnej infrastruktury kosmicznej. Trzy podstawowe segmenty tego programu to monitorowanie pogody słonecznej, wykrywanie i śledzenie naturalnych obiektów zbliżających się do Ziemi oraz nadzór nad śmieciami kosmicznymi i sztucznymi satelitami Ziemi. Instytut Obserwatorium Astronomiczne (IOA) jest ośrodkiem wiodącym w Polsce w zakresie badań ruchu sztucznych satelitów i śmieci kosmicznych oraz planetoid zbliżających się do Ziemi. Na wykładzie omówione zostaną najważniejsze zagadnienia związane z bezpieczeństwem kosmicznym oraz działania Instytutu Obserwatorium Astronomiczne w tym zakresie.
| 2024-03-15 | NAGRANIE |
| prof. UAM dr hab. Tomasz Kwiatkowski |
W połowie XX wieku człowiek po raz pierwszy opuścił Ziemię, co zapoczątkowało badania nad istnieniem życia pozaziemskiego. Automatyczne sondy zaczęły badać planety i księżyce w naszym Układzie Słonecznym, szukając najprostszych form życia, bądź śladów istnienia życia w przeszłości. Zaczęto też odkrywać planety krążące wokół innych gwiazd. Okazało się, że niektóre z nich przypominają naszą Ziemię. Rozwijane są metody badawcze, które mogą pomóc nam w poszukiwaniu życia na tych odległych światach.
Na wykładzie przedstawię definicję życia, a następnie omówię wyniki jego poszukiwań w naszym Układzie Słonecznym. Omówię warunki, które powinny panować na planecie pozasłonecznej, by mogło się na niej rozwinąć życie. Przedstawię techniki obserwacyjne, które pozwalają odnajdywać życiodajne planety, jak również wyniki nasłuchu sygnałów od pozaziemskich cywilizacji. Zakończę prezentacją opinii 19 badaczy i popularyzatorów nauki na temat tego kiedy i gdzie możemy się spodziewać odkrycia pozaziemskiego życia.
Wykład powinien być zrozumiały dla dorosłych i młodzieży od 12 lat.
| 2024-04-19 | NAGRANIE |
| prof. UAM dr hab. Agnieszka Kryszczyńska |
Stała Hubble’a jest jednym z fundamentalnych parametrów kosmologicznych, a jej odwrotność jest równa wiekowi Wszechświata. Po raz pierwszy wyznaczył ją (z dużą niepewnością) w 1929 roku amerykański astronom Edwin Hubble, a teoretycznie przewidział Belg, Georges Lemaitre już w 1927 r.
Prawo Hubble’a-Lemaitre’a opisuje ucieczkę galaktyk, czyli rozszerzanie się obserwowalnego Wszechświata i przez dekady było nazywane prawem Hubble’a.
Prawo to wiąże odległości do galaktyk (r) z ich tzw. prędkościami ucieczki (v), a stałą w tym równaniu jest właśnie stała Hubblea’a (H0).
v = H0 r
Problem w tym, że różne metody wyznaczania stałej Hubble’a dają różne wyniki. Utrzymująca się kilkuprocentowa rozbieżność między wynikami pomiarów prowadzonych różnymi metodami urosła ostatnio do rangi jednego z najpoważniejszych problemów astronomii. A może stała Hubble’a nie jest stała?
Wiele zespołów naukowców pracuje nad odpowiedziami na te pytania.
| 2024-05-17 | NAGRANIE |
| 2022/2023 |
| dr Magdalena Otulakowska-Hypka | Gwiazdy nowe | 2022-11-04 | |
| prof. UAM dr hab. Piotr A. Dybczyński | Wizyty gwiazd | 2022-12-02 | |
| prof. UAM dr hab. Tomasz Kwiatkowski |
Na wielu obrazach, w literaturze pięknej oraz zapiskach z dalekiej przeszłości pojawiają się odniesienia do zjawisk astronomicznych: zaćmień Słońca i Księżyca, faz Księżyca, widoczności gwiazd i planet na niebie. Ich analiza w oparciu o współczesne programy typu "planetarium" pozwala często na wyjaśnienie wątpliwości dotyczących daty i miejsca powstania dzieła lub przebiegu jakiegoś wydarzenia. Na wykładzie przedstawiona zostanie astronomiczna analiza obrazu "Moonlight, A Study at Millbank" Josepha Turnera, fragmentu opisu nieba z książki "Don Kichote z La Manchy" oraz przebiegu bitwy pod Maratonem.
| 2023-01-27 | |
| prof. dr hab. Tadeusz Michałowski |
Pierwsza planetoida została odkryta w Obserwatorium w Palermo w dniu 1 stycznia 1801 roku i otrzymała nazwę Ceres i numer 1. Krąży ona wokół Słońca pomiędzy orbitami Marsa i Jowisza. Obecnie znamy już ponad milion takich ciał o średnicach od około 1000 km (Ceres) do kilku metrów, w przypadku tych najmniejszych. Liczba odkrywanych planetoid cały czas rośnie i największe tempo odkrywania ma miejsce obecnie – w okresie po 2000 roku. Na wykładzie przedstawiona zostanie krótka historia odkrywania planetoid oraz okoliczności odkrycia w Poznaniu, w dniu 22 września 1949 roku, planetoidy 1572 Posnania. Jest to jedyny w Polsce przypadek, że planetoida nosi nazwę związaną z miejscem odkrycia. Zostaną również zaprezentowane wyniki badań tej planetoidy prowadzone współcześnie w Instytucie Obserwatorium Astronomicznym UAM.
| 2023-02-24 | |
dr Justyna Gołębiewska
mgr Justyna Olszewska
mgr Karolina Dziadura |
Naturalny widok pięknie rozgwieżdżonego nieba i drogi mlecznej można zobaczyć już tylko w kilku miejscach na Ziemi. Na obszarach miejskich ten piękny obraz przyćmiewany jest każdej nocy przez latarnie uliczne, reklamy wielkoformatowe, rozświetlone biurowce, strefy przemysłowe. W tzw. parkach ciemnego nieba możemy zobaczyć (nieuzbrojonym okiem) ok. 7 tys. gwiazd. W miastach – poniżej 200. To wielki problem nie tylko dla naukowców (np. astronomów), pasjonatów astrofotografii, ale również dla wszystkich mieszkańców planety.
Zanieczyszczenie nieba sztucznym światłem (light pollution) to jeden z problemów rosnących w siłę wielkich aglomeracji. Można temu jednak przeciwdziałać!
| 2023-03-31 | |
| prof. dr hab. Tadeusz Jopek |
Przedmiotem popularnego wykładu będą "spadające gwiazdy". Omówimy różne aspekty tego zjawiska, jego naturę - czy jest ona w pełni meteorologiczna, czy też w pełni astronomiczna. Wspomnimy o trudnościach na jakie napotykali naukowcy w ustaleniu tej natury.
Podamy kilka definicji: meteoru, meteoroidu, meteorytu, radiantu meteoru oraz strumienia meteoroidów.
Dowiemy się także jakie obiekty wpadają do ziemskiej atmosfery wywołując zjawisko meteoru, jakie jest ich pochodzenie, w jaki sposób są obserwowane przez astronomów zawodowych oraz przez astronomów amatorów.
Zastanowimy się jakie znaczenie mają badania „spadających gwiazd” dla nauki, dla każdego z nas.
Wreszcie spróbujemy sprawdzić czy obserwacje spadających gwiazd mogą przyczynić się do spełnienia naszych marzeń?
| 2023-04-28 | |
| prof. UAM dr hab. Wojciech Dimitrow |
W ostatnich dwóch dekadach prywatne firmy włączyły się w podbój kosmosu. Wiodącą firmą w tej dziedzinie jest SpaceX. Zrewolucjonizowała ona rynek dostarczania ładunków na orbitę wokółziemską wprowadzając rakietę Falkon 9. Jest to pierwsza rakieta wielokrotnego użytku. Już teraz firma SpaceX dominuje w liczbie wystrzelonych rakiet. Kolejnym dużym sukcesem SpaceX to budowa i wprowadzenie do użytku statku Crew Dragon pozwalającym dostarczać ludzi do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Dalsze plany są ambitne, aktualnie rozwijany i testowany jest system Starship. Jest to 120 metrowa dwuczłonowa rakieta wielokrotnego użytku. W razie sukcesu system będzie zdolny do dostarczania ludzi i ładunków na Księżyc i Marsa.
| 2023-05-26 | |
| 2020 |
| prof. UAM dr hab. Wojciech Dimitrow | Co słychać na czerwonej planecie? | 2020-01-31 | |
| prof. UAM dr hab. Tomasz Kwiatkowski | Drugi księżyc Ziemi czyli opowieść o bardzo małej, zbłąkanej planetoidzie i bardzo dużym teleskopie w Afryce | 2020-02-28 | |
| 2019 |
| dr Wojciech Borczyk | 100 lat Obserwatorium Astronomicznego w Poznaniu | 2019-01-18 | |
| dr Magdalena Polińska | O kobietach patrzących w niebo | 2019-02-15 | |
| prof. UAM dr hab. Agnieszka Kryszczyńska | Gigant wśród olbrzymów | 2019-03-15 | |
| prof. dr hab. Tadeusz Michałowski | Obserwacje astronomiczne, które potwierdziły Ogólną Teorię Względności | 2019-04-12 | |
| prof. UAM dr hab. Tomasz Kwiatkowski | O baobabach i Małym Księciu, czyli co kryją wnętrza planetoid | 2019-05-17 | |
| dr Przemysław Bartczak | "... mały krok dla człowieka, ale wielki skok dla ludzkości ..." | 2019-06-14 | |
| prof. dr hab. Edwin Wnuk | Czy śmieci kosmiczne zagrażają naszej cywilizacji? | 2019-10-04 | |
| dr Edyta Podlewska-Gaca | O planetach pozasłonecznych | 2019-11-08 | |
| dr Krzysztof Kamiński | Czy loty w kosmos są zagrożone? | 2019-12-06 | |
| 2018 |
| prof. UAM dr hab. Agnieszka Kryszczyńska | Prawda i mity o IX planecie | 2018-01-26 | |
| dr hab. Michał Michałowski | Fale grawitacyjne - nowa gałąź astronomii | 2018-02-23 | |
| dr Magdalena Otulakowska-Hypka | Jak z powierzchni Ziemi możemy zmierzyć rozmiar monety znajdującej się na Księżycu? | 2018-03-23 | |
| dr Dagmara Oszkiewicz | O zaginionych przodkach planetoid bazaltowych | 2018-04-27 | |
| dr Przemysław Bartczak | Gaia-GOSA – i ty miłośniku astronomii możesz współpracować z ESA | 2018-05-25 | |
| dr Wojciech Borczyk | Jak mierzymy Wszechświat | 2018-10-19 | |
| prof. UAM dr hab. Piotr Dybczyński | Co za rogiem - Galaktyczne sąsiedztwo | 2018-11-16 | |
| dr hab. Michał Michałowski | Kosmiczna książka kucharska: jak powstają gwiazdy | 2018-12-14 | |
| 2017 |
| dr Arkadiusz Hypki | Co Google i Facebook mają wspólnego z gromadami gwiazd? | 2017-01-20 | |
| dr Wojciech Borczyk | Historia pomiarów czasu | 2017-02-03 | |
| prof. dr hab. Tadeusz Michałowski | Poznawanie Wszechświata | 2017-03-10 | |
| dr Wojciech Dimitrow | Powstawanie gwiazd i układów planetarnych | 2017-04-07 | |
| dr hab. Tomasz Kwiatkowski | Jak ochronić Ziemię przed zagrożeniami ze strony Kosmosu | 2017-05-05 | |
| prof. UAM dr hab. Piotr Dybczyński | Gdy cień planetoidy pada na Ziemię | 2017-12-01 | |
| 2016 |
| prof. dr hab. Tadeusz Michałowski | Wreszcie zobaczyliśmy Plutona | 2016-01-22 | |
| dr Krzysztof Kamiński | Największe teleskopy świata | 2016-02-19 | |
| dr Wojciech Borczyk | Dlaczego gwiazdy świecą? Narodziny, życie i śmierć gwiazdy | 2016-03-18 | |
| prof. UAM dr hab. Agnieszka Kryszczyńska | Pierwsze obserwacje fal grawitacyjnych | 2016-04-15 | |
| prof. dr hab. Sławomir Breiter | O mapach nieba starych i nowych | 2016-05-13 | |
| dr Magdalena Polińska | Gwiazdy chemicznie osobliwe | 2016-10-07 | |
| prof. UAM dr hab. Piotr Dybczyński | Obserwacje komet wczoraj i dziś | 2016-11-18 | |
| dr Anna Marciniak | Dwa światy: planetoidy Ceres i Vesta | 2016-12-09 | |
| 2015 |
| dr hab. Tomasz Kwiatkowski | Kopalnie w kosmosie, czyli jak wykorzystać planetoidy zanim spadną nam na głowę | 2015-01-30 | |
| dr Krzysztof Kamiński | Zajrzeć do wnętrza gwiazdy | 2015-02-27 | |
| dr hab. Agnieszka Kryszczyńska | Czy grozi nam Armagedon? | 2015-03-27 | |
| prof. UAM dr hab. Tadeusz Jopek | Natura obserwacji astronomicznych | 2015-04-24 | |
| prof. dr hab. Tadeusz Michałowski | Badanie Małych Ciał Układu Słonecznego przez sondy kosmiczne | 2015-05-29 | |
| dr Wojciech Borczyk | Czy można prześcignąć światło? | 2015-10-23 | |
| prof. UAM dr hab. Piotr Dybczyński | Galaktyczne sąsiedztwo Słońca | 2015-11-20 | |
| dr Agata Karska | Woda w protogwiazdach | 2015-12-18 | |
| 2014 |
| mgr Karolina Bąkowska | W poszukiwaniu drugiej Ziemi | 2014-01-10 | |
| prof. dr hab.Edwin Wnuk | Kosmiczne śmieci | 2014-02-07 | |
| dr Przemysław Bartczak | Misja Gaia | 2014-03-07 | |
| prof. UAM dr hab. Tadeusz Jopek | Superbolidy: Tunguski, ..., Czelabiński | 2014-04-11 | |
| dr Wojciech Borczyk | Dlaczego niebo jest niebieskie? | 2014-05-09 | |
| dr Halina Prętka-Ziomek | Planetarium dla dzieci | 2014-05-31 | |
| dr Wojciech Dimitrow | Planety pozasłoneczne | 2014-06-06 | |
| dr Magdalena Polińska | Skład chemiczny gwiazd | 2014-10-03 | |
| dr Anna Marciniak | Dziwne planetoidy | 2014-10-31 | |
| prof. UAM dr hab. Piotr A. Dybczyński | Skąd się biorą komety | 2014-11-28 | |
| 2013 |
| mgr Remigiusz Pospieszyński | Przyszłość badań kosmicznych - szanse i zagrożenia związane z podbojem Kosmosu | 2013-01-18 | |
| mgr Karolina Bąkowska | "Nowe" gwiazdy na niebie | 2013-02-22 | |
| dr Krzysztof Kamiński | Krótka historia obserwatoriów kosmicznych | 2013-03-22 | |
| dr hab. Piotr A. Dybczyński | A jednak końca świata nie było | 2013-04-19 | |
| dr Dagmara Oszkiewicz | Zróżnicowane rodziny planetoid jako brakujące ogniwo historii Układu Słonecznego | 2013-05-24 | |
| dr Anieszka Kryszczyńska | Meteoryty - nowa scieżka w rezerwacie Morasko | 2013-10-11 | |
| dr hab. Piotr A. Dybczyński | ISON - kometa stulecia? | 2013-11-08 | |
| dr Wojciech Borczyk | Doświadczenia ze światłem | 2013-12-13 | |
| 2012 |
| mgr Karolina Bąkowska | W wygodnym fotelu i ciepłych kapciach... czyli o obserwacjach zdalnych | 2012-01-13 | |
| dr Krzysztof Kamiński | Jowisz | 2012-02-03 | |
| prof. dr hab. Tadeusz Michałowski | Galaktyka - Nasze gwiezdne otoczenie | 2012-03-02 | |
| dr hab. Piotr A. Dybczyński | Czy zegar słoneczny wskazuje dokładny czas? | 2012-04-27 | |
| mgr Remigiusz Pospieszyński | Podbój Układu Słonecznego | 2012-05-25 | |
| dr Justyna Gołębiewska | Dzień Dziecka w Obserwatorium | 2012-06-01 | |
| dr Agnieszka Kryszczyńska | Meteoryty - goście z kosmosu | 2012-10-26 | |
| dr Przemysław Bartczak | Profesjonalne wykorzystanie amatorskich obserwacji nieba | 2012-11-23 | |
| 2011 |
| prof. dr hab. Edwin Wnuk | Początek i ewolucja Wszechświata | 2011-01-14 | |
| dr Wojciech Borczyk | Heweliusz - życie i dzieło | 2011-02-11 | |
| dr hab. Tomasz Kwiatkowski | O baobabach i Małym Księciu, czyli co kryją wnętrza planetoid | 2011-03-11 | |
| dr Justyna Gołębiewska | Niebo - instrukcja obsługi | 2011-04-08 | |
| dr Anna Marciniak | Słońce, nasza dzienna gwiazda | 2011-05-13 | |
| dr Halina Prętka-Ziomek | Kiedy zasiedlimy obce światy? | 2011-10-07 | |
| dr hab. Piotr A. Dybczyński | Jak zostać obserwatorem? | 2011-11-04 | |
| 2010 |
| dr Wojciech Borczyk | Obserwacje astronomiczne wczoraj i dziś | 2010-01-22 | |
| dr hab. Piotr A. Dybczyński | Kometa Halleya | 2010-02-19 | |
| dr Przemysław Bartczak | Nawigacja satelitarna | 2010-03-26 | |
| dr Anna Marciniak | Planetoidy nabierają kształtów | 2010-04-23 | |
| dr Krzysztof Kamiński | Błyski Gamma | 2010-05-21 | |
| dr Agnieszka Kryszczyńska | Towarzyskie Małe Ciała Układu Słonecznego | 2010-09-17 | |
| prof. dr hab. Edwin Wnuk | Satelitarne badania Ziemi | 2010-10-15 | |
| dr Justyna Gołębiewska | Niebo - instrukcja obsługi | 2010-11-12 | |
| 2009 |
| prof. dr hab. Edwin Wnuk | Od lunety Galileusza do współczesnych obserwacji astronomicznych | 2009-02-06 | |
| dr Wojciech Dymitrow | Planety pozasłoneczne | 2009-03-06 | |
| dr Krzysztof Kamiński | Władca Pierścieni | 2009-05-08 | |
| dr hab. Piotr A. Dybczyński | 2012: nie będzie końca świata | 2009-06-05 | |
| dr hab. Piotr A. Dybczyński | Stellarium - domowe planetarium | 2009-06-26 | |
| prof. dr hab. Tadeusz Michałowski | Daleki Wszechświat | 2009-09-25 | |
| prof. dr hab. Sławomir Breiter | Sznurek w kosmosie | 2009-10-02 | |
| dr hab. Tadeusz Jopek | Co sądzić o UFO? | 2009-10-30 | |
| dr Tomasz Kwiatkowski | Drugi księżyc Ziemi, czyli opowieść o zabłąkanej planetoidzie i olbrzymim teleskopie w Afryce Południowej | 2009-11-27 | |
| dr Justyna Gołębiewska | Pół wieku podboju Kosmosu | 2009-12-04 | |
